"Kürtçe Harf" diye bir şey
yok
+++++++++++++++++++++++++
Q, W ve X harfleri kastedilerek: "Kürtçe Harfler alfabeye
alınıyor" deniliyor. "Kürtçe Harf" diye bir şey yok. Bu üç harf de Kürt Harfi
değil, Latin Harfi.
İşte Latin Harfleri ve Latin Alfabesi:
Atatürk, bu alfabenin bazı harflerine noktalar ve
çengeller koyarak Ç, Ğ, İ, Ö, Ş, Ü harflerini oluşturmuş.
Q, W ve X harflerini de almamış.
İşte böylece Türk Alfabesi veya Atatürk Alfabesi
oluşmuş.
Ö ve Ü harfleri Alman Alfabesi'nde de var. Tıpkı bizim Ö
ve Ü gibi okunuyor.
Ç Fransızca'da da var ama S okunuyor.
Latin harfleri Türk, Azeri, İngiliz, Fransız, Alman,
İtalyan, İspanyol, İsveç, Norveç gibi ülkelerin alfabelerinde kullanılıyor.
Ancak bunlara Türk, Azeri, İngiliz, Fransız, İspanyol Harfleri denmiyor. Latin
Harfleri deniyor.
Azeriler ə şeklinde
bir harf (ters e) eklemişler alfabeye. Belki sadece bu harfe Azeri Harfi
denilebilir. Azeriler X harfini kalın H, Q harfini de kalın K olarak
kullanıyorlar.
İşte Azeri Alfabesi:
(Her harfin altında Azerice okunuşu ve onun altında da
İngiliz fonetik işaretleri var)
Türkiye'de Kırmanci Lehçesi'ndeki Kürtçe Alfabe de Latin
Harfleri kullanılarak yapılmıştır, dolayısıyla Kürt Harfi diye bir harf
yoktur.
Suriye, Irak ve İran Kürtleri kendi lehçelerini (Sorani,
Lorani gibi) Arap Harfleri kullanarak yazıyorlar. Oralarda da Kürt Harfi diye
bir şey yok.
Q, W ve X harflerinin
gereksizliği
+++++++++++++++++++++++++++
Q harfi kalın K, yani genizden gelen K için kullanılıyor.
Osmanlı kalın K için KAF, ince K için de KEF harflerini kullanırdı. Sonuçta her
ikisi de K sesidir. Atatürk, her türlü K sesi için K harfini kullandı. Bir
karışıklık ya da terslik olmadı, tersine olay sadeleşti. QALEM yerine KALEM
yazınca, bu kelimeyi yanlış mı okuyoruz? Hayır. K harfi varken Q harfi tamamen
gereksizdir.
W harfi tamamen gereksizdir. V harfi varken aynı sesi
veren W harfine gerek yok. Arap Alfabesi'nde V sesi veren tek bir harf var: VAV.
Şimdi Arapça'dan Kürtçe'ye geçen kelimelerdeki V sesini bazen V bazen W yazmak
neyin nesi? Irak, İran ve Suriye'deki Kürtler Kürtçeyi Arap harfleri ile
yazıyorlar ve sadece VAV harfini kullanıyorlar. Onlar 2 ayrı V harfine
gereksinim duymuyorlar da Türkiye'dekilere ne oluyor?
X harfi kalın H için kullanılıyor. Arapça'daki HI harfi
yerine. Ama Arapça'da 3 tane H harfi var. İnce H için HE, orta H için HA, kalın
H için HI. Bir tane daha H harfi mi icat edelim şimdi? XALI yerine HALI yazsam,
bu kelimeyi yanlış mı okurum? Hayır. H harfi varken X harfi tamamen gereksizdir.
Genizden, burundan, dişler arasından ve damaktan çıkarılan
sesler ilkel seslerdir. Uygarlık ve konuşma dili geliştikçe, bu ilkel sesler
kaybolur ve kaybolmalıdır. Atatürk Alfabesi, bu konuda, yani ilkel seslerin
elenmesi konusunda en büyük yardımcıdır. Arapçada 2 tane D, 2 tane T, 3 tane S,
3 tane H, 2 tane Z harfi var. Bizde ise hepsinden birer tane var. İlkel sesleri Atatürk
elemiş. Q, W ve X harfleri ilkel sesler içindir.
Eskiden bizde de ilkel sesler vardı, Anadolu'da yerel
ağızlarda halen ilkel sesler vardır. Ancak Atatürk, bu ilkel seslerin
kaybolduğu, Türkçenin en incelmiş biçimi olan İstanbul'un Fatih İlçesi'ndeki
sesleri esas alarak bu alfabeyi meydana getirdi. Okullarda okuduğumuz,
radyolarda televizyonlarda sunuculardan duyduğumuz bu sesler incelmiş,
uygarlaşmış seslerdir. Hala daha ilkel sesler için zorlama harfler koyarak
uygarlaşmaya, dilin incelmesine karşı koymak neden?
Bütün dilleri incelememe olanak yok, ama Avrupa dillerini,
Arapçayı, Farsçayı, Çinceyi biliyorum (Bu dillerdeki konuşmaları anlamasam
da dikkatle dinledim demek istiyorum). Gördüğüm kadarı ile, dünyada en incelmiş,
ilkel sesleri içinden atmış olan dil Türkiye Türkçesidir. İkinci sırada Japonca
geliyor.
Atatürk Alfabesi'nin
eşsizliği
++++++++++++++++++++++++
Atatürk Alfabesi, daha doğrusu Abecesi, dünyada bugüne
kadar yapılmış olan en mükemmel alfabedir. Eşsizdir. Günümüze kadar hiç bir
ülkenin yapmaya cesaret edemediği büyük bir devrimdir.
İşte özellikleri:
1
Atatürk Abecesi'ndeki harfler, her zaman ve
her yerde aynı sesle okunur. Her harfin sadece bir tek ses değeri
vardır.
Örnek:
A harfi her yerde a sesi verecek şekilde okunur. Her harf
için bu kural geçerlidir.
2
Her ses, sadece tek bir harfle
karşılanır.
Örnek:
A sesi her zaman tek harfle, A harfi ile yazılır. Her ses
için bu kural geçerlidir.
Bir ses, bir tek harf olarak yazılır. Bir sesi yazmak için
birkaç harf bir araya getirilmez.
3
Yazılan her harf okunur. Bir kelime içinde
yazılıp da okunmayan harf olamaz.
Şimdi doğal olarak şaşıracaksınız. "E, ne var bunda? Bunun
neresi mükemmel? Devrim bunun neresinde?" diyeceksiniz.
Atatürk Abecesini küçük yaşınızdan beri kullandığınız için
mükemmelliğinin farkına varmamış olmanız çok doğal.
Diğer alfabelerle karşılaştıralım, o zaman göreceksiniz
mükemmeliyeti.
A harfini ele alalım:
İngilizce bir yazıdaki A harfi yerine göre A, O, EY veya
E olarak okunur.
AT yazılır, ET okunur. SAY yazılır SEY okunur. NATURE
yazılır, NEYÇIR okunur. TAXI yazılır, TAKSİ okunur. WATER yazılır VOTIR
okunur.
KAT olarak okumak için de, CUT yazmalısınız. Yani A sesini
vermek için U yazıyorsunuz.
E harfine bakalım:
İngilizce bir yazıdaki E harfi yerine göre İ veya E olarak
okunur.
He yazıp Hi ; Sheriff yazıp Şerif
okuyorsunuz.
TENK olarak okumak için de THANK
yazıyorsunuz.
İ harfine bakalım
ice yazıp ays okuyorsunuz. i harfi burada ay olarak
okunuyor.
sit yazıp sit okuyorsunuz. Haydaa. Şimdi de i harfini i
olarak okudunuz.
Tri olarak okumak için de TREE yazdınız. Yani İ sesini
okumak için 2 tane E harfini yan yana yazdınız.
O harfine bakalım:
Fransızca EAU yazıp O okuyorsunuz. Bir tek O sesi çıkarmak
için 3 ayrı harfi yan yana dizmek zorundasınız.
Yine Fransızca BORDEAUX yazıp BORDO okuyorsunuz. Önce O
harfini O olarak, sonra da EAUX harflerini O olarak okuyorsunuz. 4 harf bir O
ediyor...
Ö sesi
Fransızcada JE yazılıp JÖ, PETİT yazılıp PÖTİ okunuyor. E
yazıp Ö okudun, sondaki T harfi ise uçtu gitti.
Ş harfi
İngilizce SHE yazıp Şİ okuyorsunuz. Ş sesini ancak 2 harf
kullanarak yazabiliyorsunuz: SH
Almanca daha da berbat. Ş sesini yazmak için 3 harf
kullanmanız gerek: SCH. Yani BOŞ okumak için BOSCH yazmanız
gerekiyor.
İngilizcede Ş sesini her zaman SH ile yazamıyorsunuz.
Neyşın okumak için Nation yazmalısınız. Yani burada T yazıp Ş
okuyorsunuz.
Ş sesini vermek için bazen de C kullanılıyor: Precious
yazıp Preşıs okuyoruz.
Ç harfi
Almanca Ç yazmak için 4 harf gerekiyor: TSCH. Yani ÇEK
okumak için Almancada TSCHEK yazıyorsunuz. İngilizcede CHECK yani 2 harf:
CH
Fransız Ç harfini bulmuş ama alfabede ayrıca bir S harfi
olduğu halde, Ç'yi de S okuyor. GARÇON yazıp GARSON okuyor. Akıl mı
bu?
I harfi
İngilizcede I (ı) harfi yok. I sesini yazmak için e, io
veya u yazıyoruz. Water yazıp Votır, Nation yazıp Neyşın okuyoruz. LECTURE yazıp
LEKÇIR okuyoruz.
M harfi
Fransızcada M harfi bazen N okunuyor. Champs-Élysées
yazıp ŞANZELİZE, COMTE yazıp KONT okuyorsunuz.
T harfi
İngilizce CULTURAL yazıp KALÇIRIL okuyoruz. İlk U, A
olarak, ikinci U I olarak, T de Ç olarak seslendiriliyor.
Bir de heceler var. Onlar daha
berbat:
Almanca EU yazıp OY, AE yazıp E, UE yazıp Ü, OE yazıp Ö,
Eİ yazıp EY okuyorsunuz.
DOYÇ olarak okumak için DEUTSCH yazıyorsunuz.
Fransızcada ROI yazıp RUA, LOUIS yazıp LUİ
okuyorsunuz.
Bir de yok olan harfler var.
Fransızca ELLE yazıp EL, FILLE yazıp FİY, L'HOMME yazıp
LOM, QU'EST yazıp KES, CETTE yazıp SET, MONT BLANC yazıp MON BLAN, DON QUICHOTTE
yazıp DON KİŞOT, JULES VERNE yazıp JÜL VERN, PARIS yazıp PAĞİ
okuyorsunuz.
Bir sürü harf okunmuyor, boş yere yazılıyor
yani.
Yer değiştiren harfler:
İtalyanca MIGNON yazıp MİNYON okuyorsunuz.
Y harfi
İspanyolca MALLORCA yazıp MAYORKA.. Fransızca FILLE yazıp
FİY, VERSAILLES yazıp VERSAY okuyorsunuz. LL= Y
oluyor!
Bunlar birkaç örnek yalnızca. Daha ne gariplikler
var.
Atatürk Alfabesi'nde, seslerin karşılığı olan harfleri öğrenen
herkes ağzından çıkan kelimeyi yanlışsız yazmayı ve gördüğü her kelimeyi okumayı
çabucak öğrenebilir.
Bir İngiliz çocuğa harfleri öğret, hiç bir şey yazamaz. Su
(votır) yaz diyorsun. Çocuk WATER yazmalı. V sesini V ile mi, W ile mi yazacak?
O sesinin A harfi ile yazılacağını nereden bilebilir ki? T harfini yazabilir, geçelim. I
harfine geldik ama İngilizcede böyle bir harf yok ki. I sesini E harfi ile
yazmalı ama bilmesi olanaksız. İngiliz çocuk, harfleri değil, KELİMENİN TÜMÜNÜ
AYNI ANDA GÖREREK nasıl okunacağını görür ve ezberler: WATER. Ancak bu kelimeyi
ezberledikten sonra yazabilir.
Türk çocuk ise S ve U harflerini arka arkaya dizerek SU yazabilir. İşte en büyük üstünlük bu. Ama bu üstünlüğü elimizden almak için, harflerle değil, hece ezberleterek okumayı öğretmeye başladılar ilkokullarımızda. Gayrı milli iktidarlar Amerikalı eğitimcilerin zorlaması ile bu ihaneti de yaptılar.
Türk çocuk ise S ve U harflerini arka arkaya dizerek SU yazabilir. İşte en büyük üstünlük bu. Ama bu üstünlüğü elimizden almak için, harflerle değil, hece ezberleterek okumayı öğretmeye başladılar ilkokullarımızda. Gayrı milli iktidarlar Amerikalı eğitimcilerin zorlaması ile bu ihaneti de yaptılar.
Atatürk Alfabesi ile biz hangi dilde olursa olsun her
kelimeyi yazabiliriz, ama onlar yazamazlar.
Bir Avrupalıya veya Amerikalıya KILIÇ, CACIK
yazdıramazsınız. Arapça sesleri de yazamazlar. EL MISR EL YEVM yazamazlar
örneğin. AL MASRI AL YOVM yazıyorlar, aynı sesi vermiyor. Halbuki Atatürk
Alfabesi ile El Mısr El Yevm yazdım gitti işte...
İşte bu kadar basit bir şeyi, yani her sesi yalnızca tek
bir harfle yazmayı ve yazılı her harfi yalnızca tek bir sesle okumayı akıl
edememişler. Şimdi görüyorlar, itiraf da ediyorlar, ama bu devrimi yapmaya
cesaretleri yok. Onların bir Atatürkü yok çünkü.
Atatürk Alfabesinin Osmanlı
Alfabesine üstünlüğü
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
Bir örnekle bu üstünlüğü kanıtlayalım:
Aşağıdaki Osmanlıca yazı fotoğrafının aşağısına, bu
yazının okunuşunu koydum. Oraya bakmadan, bu yazıyı okumaya çalışınız. Bakalım
okuyabilecek misiniz.
Bu fotoğraftaki Arapça harfleri yan yana dizersek şöyle
oluyor:
anatvly asmanly tymvr yvly
aykyncy mvka
hydrpaşadn bvstancyyh
v yahvd
bvstancydn
hydrpaşayh
Deli saçması değil, hayır. Bu bir tren bileti. Okunuşu
işte şöyle:
anatvly asmanly tymvr
yvly (Anadolu
Osmanlı Demir Yolu)
aykyncy mvka (İkinci Mevki)
hydrpaşadn bvstancyyh (Haydarpaşa'dan
Bostancı'ya)
v yahvd (veyahut)
bvstancydn
hydrpaşayh
(Bostancı'dan
Haydarpaşa'ya)
Açıklaması:
V olarak yazdığım VAV harfi V - O - U - Ö - Ü olarak okunur. Yani bir
harf 5 ayrı ses için kullanılıyor.
A olarak yazdığım AYIN harfi A veya İ olarak
okunur.
H olarak yazdığım HE harfi H veya E olarak
okunur.
Y olarak yazdığım YE harfi Y - İ - I - A olarak
okunur.
Örnek:
Mustafa yazarken, kelimenin sonundaki a harfi
y
olarak yazılır. Bilmeyen kişi Mustafa kelimesini müstafi (istifa etmiş) olarak
okuyabilir.
Örnek:
Şunu okuyunuz bakalım: asy (ayın - sat - ye) .
"Asi"
dediğinizi duyar gibi oluyorum. Yanıldınız. "İsa" okunuyor. Yaa işte
böyle.
Örnek:
Mevki mvka olarak yazılıyor, sondaki a (ayın) i olarak
okunuyor.
Cami kelimesinin
cama (cim elif mim ayın) yazılıp sondaki a nın i okunması
gibi.
Mürekkep yalamışlar bile yalan yanlış okurlardı.
Örneğin, şiirde geçen "Heraklit" kelimesini "Her ekalliyet" olarak okuyan
müddeiumumi (o zamanki savcı) Nazım için tutuklama emri kesmişti.
Atatürk Devrimi'nin değerini şimdi anladınız
mı?
***********
Bu güzel ve çok yararlı yazınız için teşekkür ederim. Keşke , yakın zamana kadar, "a" ve "u" harfelrinin üzerine konulan inceltme-uzatma işaretine de değinseydiniz. Bu işaretleri (şapkaları) kullanmanın yararına inanmaktayım.
YanıtlaSilAyrıca Japonca'nin "ilkel sesleri" içermediği konusunda da, affınıza sığınarak, size katılmıyorum. Filmlerden ve Japonca konuşanlardan duyduğum kadarıyla, bu dilde de bol miktarda gırtlaktan gelen, "ilkel" sesler mevcut. Ayrıca Türkçemizde bulunan gramer ve "ses müziği" bu dilde bulunmadığından, Japonca, bir şiir, edebiyat ya da müzik dili olamamıştır. Bilenler, bilimsel dilde Japonca'nın üstünlüğünü savunurlar, fakat edebiyat dilinde değil.
Ayrıca, -de, -da, -mi, -ki gibi eklerin ne zaman ayrı , ne zaman kelimeye bitişik ya da virgülle ayrıldığının okumuş insanlarımızca bile bilinmemesi
üzüntü konusudur. Bu eksiklik de yeni nesil ilk okul öğretmenlerinin bu konuya önem vermemesinden kaynaklandığı kanısındayım.
Konuşme dilimizdeki "şimdiki zaman" fiillerinin sonundaki "R" harfinin düşürülüp, "geliyo" "yapıyo" gibi seslendirilmesi, hatta bunun sinema ve televizyon spikerlerince de bu şekilde seslendirilmesi ayrı bir üzüntü kaynağı.
Saygılar sunarım.
Timur Sumer
Sayın Timur Sümer
YanıtlaSilEvet, Japonca yerine İtalyanca yazmalı idim. Yeri gelince düzeltirim.
Şapkalar hakkındaki görüşünüze katılıyorum. Radyo ve TV sunucuları bu konuda bol bol hata yapıyorlar.
Ekler için de ayrı bir yazı planlıyorum.
Değerli eleştirileriniz için teşekkür ederim
Sayın Ali Serdar Bolat, elinize ve emeğinize sağlık. Teşekkür ederiz.
SilAli Bey,
YanıtlaSilElinize sağlık,bu güzel yazı için çok teşekkürler.
İyi günler dilerim.
Halit Toprak
Atatürk'ün yaptığı devrimler Türk Ulusu içindi. Şimdi de devrim yaptıklarını söylüyorlar ama kim için yaptıklarını açıkça bildirmiyorlar. Yapılan bir " karşı devrim"dir. Sayın Ali serdar Bolat'a, verdiği bilgiler için teşekkür ederim.
YanıtlaSilTeşekkürler, çok faydalı bir bilgilendirme.
YanıtlaSilNot : Sitenize katılmayı denedim ama beceremedim
Değerli arkadaş,
SilTeşekkür ediyorum. Ancak siteye katılmak önemli bir şey değil. Her zaman için eleştiri yazabilir, kendi fikirlerinizi açıklayabilirsiniz.
Saygılar...
Merhaba,
YanıtlaSilÖğretici ve güzel bir yazı. Aklınıza elinize sağlık. İki hususa değineceğim. İlki X harfi doğu toplumlarında gırtlağı yırtarcasına çıkan He sesine karşılıktır. Sadece Kürtçe ya da Arapçada değil birçok dil ve Türkçenin ağız ve lehçesinde kullanılır. Anadolu Türkçesinde de çok yaygındır. Keşke Cumhuriyetin ilk yıllarında bu sesi ihmal etmeseydik diye düşünüyorum.
Alfabeye demokratik açılım paketi içinde giren QXW harfleri 1981'de Türkçe müfredatıyla girmişti. 1997'de 2282 sayılı Tebliğler Dergisinde de ilkokuma yazma öğretilecek harfler arasında vardı. O zaman da tartışıldı ve Türk dünyası alfabelerinde var, biz de öğretmeliyiz, ayrıca internet vb diye açıklandı. Yani bu harfler sessizce eğitim sistemine girmişti. Ancak H. Çelik döneminde 2004 yılında sessizce kaldırılmış! Bunların Türkçeyi bozacağı kanısında değilim.
İnceltme-uzatma işaretinin (şapka) hiçbir zaman kaldırılmadığını, bunun öztürkçecilere atılmış ve iyice yerleştirilmiş bir iftira olduğunu düşünüyorum.
Saygıyla
İkram Çınar
Kusura kalmayin ama yazi o kadar sacma sapan ki gulmekten kendimi alamadim.
YanıtlaSilHarflere kendi basiniza ilkel demissiniz, su harf varken bu harfe gerek yok demissiniz.
Her dil kendisine ozgudur, sirf x harfi var diye ilkel denilip asagilanamaz.
Ingilizce dunyada en cok konusulan dildir, her ulkede ogretilir.Nasil ilkel bir dil ise, her ulke ogretiyor, keske cok modern olan turkce ogretilse degil mi zaten dunyanin yarisi (! ) konusmakta.
Sene olmus 2013, daha yararli islerle ugrasmanizi oneririm dillere laf etmekten ziyade.
Şimdi diğer diller ne kadar zormuş anladım ☺ Hele hele fransızca ve lehçe bide almanca ☺☺Ama nedense türkçeyi zor konuşan turistler var. Hiç anlamıyorum kolay bir dili nasıl kolay konuşamazlar ki?!
YanıtlaSilBu yorum yazar tarafından silindi.
YanıtlaSilSerdar Bey, size hak vermekle beraber, bazı konularda katılmıyorum. Q, é, x harfleri alfabede yer almalıdır. Bu harflerin olmaması durumunda Azeri Türkleri ve Türkmenlerle Türkiye Türkleri arasında makas açılmaya başlayacaktır. Siz konuya semantik açıdan bakıyorsunuz ancak insanların anlaşması, lehçeleşmenin farklı bir dile evrilmesini engellemek açısından bu harfler gereklidir.
YanıtlaSilKürt harflerinde arapçadaki vav harfi w şeklinde yazılır. W harfi v harfinden farklı olarak diş dudaklara değmeden telaffuz edilir. Bir türke göre iki harf aynı gibi duyulur ama onlara göre çok fark ediyor. V sesini ise daha ziyade farsçadaki b ve m seslerinin evrimleşmesi neticesiyle oluşmuştur.
YanıtlaSilAb=> av (su) nam=> nav (isim).
Arap alfabesinde ise w harfi و v harfi ڤ şeklinde yazılır ve ڤ harfini arap alfabesine kürtler eklemiştir
Çok mükemmel çok yardımcı oldu teşekkürler! Ama genelde ispanyolca da yazıldığı gibi okunuyor örneğin tan hermosa tan ermosa diye okunuyor bazı durumlarda kelimenin başındaki h harfi düşüyor ve bazı kuralları daha var ama genelde ispanyolca da yazıldığı gibi okunuyor
YanıtlaSilÇok mükemmel çok yardımcı oldu teşekkürler
YanıtlaSil