Azerbaycan ve Ermenistan Washington’da Trump ile bir araya gelerek bir barış ve işbirliği anlaşmasına yönelik mutabakat imzaladı.
Bu anlaşma bahanesi ile, ABD basınının “Uluslararası Barış ve Refah için Trump Rotası” olarak adlandırdığı Zengezur Koridoru'nun 99 yıllığına ABD'ye kiralanacağı ve silahlı bir ABD şirketi tarafından güvenliğinin sağlanacağı konuşuluyor.
+++
Gelelim konunun geçmişine:
Zengezur (Syunik = SIUNIK) Ermenistan'ın İran ile sınırı olan güney bölgesidir.
Ermenistan siyasi haritası
SIUNIK (Syunik) bölgesi = Zengezur.
Türkiye-Ermenistan,
Türkiye-Nahçıvan, İran-Nahçıvan
İran-Ermenistan
ve İran-Azerbaycan sınırını
mavi renkle gösterilen
ARAS NEHRİ çiziyor.
İran'ın Ermenistan - Gürcistan - Rusya bağlantısı altı kırmızı ile çizilmiş olan Megri yerleşimi üzerinden sağlanıyor.
+++
Türkiye ile Nahcıvan arasındaki sınırın uzunluğu 17,6 km.
Azerbaycan'a ait Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ile Azerbaycan arasında Ermenistan'ın Syunik (Zengezur) bölgesi var.
Türkiye ile Azerbaycan ve dolayısıyla Orta Asya Türk dünyası arasında işte bu Zengezur bölgesi durmaktadır.
Zengezur üzerinden Nahçıvan'ı Azerbaycan'a bağlayan bir koridorun açılması, Türk dünyasının dolaysız olarak bağlantı kurabilmesinin tek şartıdır.
Koridorun uzunluğu 43 km.
2020 yılında Azerbaycan, Ermeni işgalindeki Dağlık Karabağ'ı kurtardıktan sonra Rusya gözetiminde Ermenistan ile bir anlaşma imzaladı. Buna göre Ermenistan'ın Syunik bölgesinin İran sınırında Megri yerleşimini batı-doğu yönünde kateden yola paralel olarak otoyol ve demiryolu döşenerek Azerbaycan ile Nahçıvan bağlantısı sağlanmış olacak. Bu yolun adı ZENGEZUR KORİDORU olacak ve güvenliği RUS BARIŞ GÜCÜ sağlayacaktı.
Çin ve Orta Asya'dan gelen mallar da bu yoldan daha kısa zamanda geçecek, halen kullanılmakta olan Gürcistan üzerinden geçen daha uzun yola gerek kalmayacaktı.
Aynı anlaşmada yer alan Ermenistan'ı Dağlık Karabağ'a bağlayan LAÇIN KORİDORU açıldı. Ancak Ermenistan, aradan 4 yıl geçmesine rağmen Zengezur Koridoru'nu açmakta ayak sürüdü.
+++
Ermenistan niçin ayak sürüdü? 1. Bölüm
Eskiden Ermenistan - Rusya ilişkileri çok iyi idi. Öyle ki, Ermenistan'da Rus üssü vardı ve Ermenistan Rusya'nın başını çektiği Kollektif Güvenlik Örgütü'ne üye idi.
2020 Dağlık Karabağ Savaşı sırasında Ermenistan Rusya'dan yardım istedi: "Kollektif Güvenlik Örgütü kurallarına göre saldırıya uğrayan üyeniz Ermenistan'a yardım edin"
Ancak Putin "Savaş Ermenistan'da değil, Ermenistan'a saldırı yapılmıyor, o yüzden yardıma gelemeyiz" diyerek Ermenistan işgali altındaki Dağlık Karabağ ve 7 Azerbaycan rayonunun Ermeni toprağı değil Azerbaycan toprağı olduğunu açıklamış oldu. 7 Ekim 2020
Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanlığı da şu yanıtı verdi:
"Çatışma Ermenistan toprağında olmuyor. Eğer çatışmalar Ermenistan toprağına geçerse, 1997 tarihinde imzaladığımız Dostluk, İşbirliği ve Karşılıklı Destek Anlaşması doğrultusunda Rusya Erivan'a gerekli desteği verecektir" 31 Ekim 2020
Yardım alamayan Ermenistan yenildi.
Üstelik Rusya, Karabağ'a gönderdiği Rus Barış Gücü'ne bir Müslüman general atayarak Ermenistan'ı çileden çıkardı.
Paşinyan'a son darbeyi Putin vurdu. Karabağ'a giden Rus
Barış Gücü'ne komutan olarak Korgeneral Rüstem Osmanoviç Muradov'u atadı. Muradov, Dağıstanlı bir Türk.
Bakınız:
Putin'den son darbe: Rus Barış Gücü Komutanı bir Türk
Bu yüzden Ermenistan, Rusya garantörlüğünde yapılan anlaşmaya uymak istemedi. Ermenistan topraklarında Rus askeri görmek bir kabus gibiydi artık.
Ayrıntılı bilgi ve haritalar için bakınız:
Zengezur Koridoru - Ermenistan saldırısı - Laçın Koridoru
+++
Ermenistan niçin ayak sürüdü? 2. Bölüm
Ermenistan, anlaşmaya aykırı olarak Dağlık Karabağ'daki silahlı isyancılara yardıma devam edip ayrılıkçılar da sözde seçim yapmaya kalkışınca Azerbaycan Ordusu bir günde olayı bitirdi. Ayrılıkçılar şartsız teslim oldu. 20 Eylül 2023
Bu sırada Rusya'nın konumu:
Rusya Federasyonu Savunma Bakanlığı:
-Canyatag Köyü bölgesinde açılan ateş sonunda bir arabadaki Rus Barış Gücü personeli hayatını kaybetti.
-Rus ve Azerbaycanlı temsilciler olayı inceliyor.
Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova:
-Rus Barış Gücü askerlerinin ölmesinden Ermenistan sorumlu.
-Ermenistan, NATO'ya güvenmeyi seçti.
-Dağlık Karabağ Azerbaycan toprağıdır.
Rus Barış Gücü açıklaması:
-Karabağ'dan tahliye edilen Ermenilerin sayısı 3,154 kişiye yükseldi
İşte böylece Ermenistan ile Rusya arasındaki bağlar tamamen kopmuş oldu. Rusya, Ermenistan'ı NATO ile birlik olmakla suçladı.
Bundan dolayı Ermenistan, Zengezur Koridoru'nu Rus Barış Gücü denetiminde açmayı kesinlikle rafa kaldırdı.
Ayrıntılı bilgi için bakınız:
Karabağ'da yıldırım darbe ve bir günde zafer:
Harita ve videolar
İran neden destek vermedi?
İran, koridorun açılması konusunda saçmaladı. "Sınırların değişmesine karşıyız" gibi anlamsız, Ermenistan üzerinden Rusya'ya kara yolu bağlantısının kesileceği anlamına gelen belirsiz açıklamalar yaptı.
Bir kere sınırlar değişmeyecekti. Türkiye ve Azerbaycan'ın koridora el koyması söz konusu değildi. Koridoru Rus Ordusu denetleyecekti.
İkincisi, kara yolunun kapanması da söz konusu değildi. Şimdiki durumda Megri'den geçen doğu-batı yönündeki yol nasıl güney-kuzey yönünde hemzemin geçit üzerinden geçiliyorsa, yeni yapılacak olan otoyol ve tren yolu da eğer hemzemin geçit sakıncalı ise bir tünel yapılarak geçilirdi. Rusya zaten İran - Rusya kara yolunun kapanmasına razı olmazdı.
Bunun tek açıklaması, İran'ın Ermenistan'a şirin görünme çabası olabilirdi. Ancak sonunda İran Cumhurbaşkanı Reisi ile Aliyev iki ülkenin sınırındaki ortak proje Kız Kalesi (Giz Galası) ve Hüdaferin Barajları'nın açılış töreninde buluştular.
Reisi: "Bazıları bizim bir araya gelmemizi hoş karşılamıyor fakat onlar bizim için önemli değil."
Aliyev: "Dünya bilsin ki biz birlikteyiz, birlikte olmaya devam edeceğiz."
Bu buluşmada Reisi, koridora karşı çıkmayacakları yönünde teminat verdi. Hatta İran'ın da projeye katılması için görüşüldü.
Ama çok geçti. Aradan geçen 4 senede Ermenistan konuyu ABD'ye taşımak için zaman kazanmıştı. Reisi bu yakınlaşma nedeniyle de öldürülmüş olabilir. SEPAH (Devrim Muhafızları Ordusu) Başkanı yakınlaşmaya karşı idi örneğin.
Ayrıntılı bilgi:
Reisi'yi kim öldürdü
İran neden Ermenistan'a şirin görünmek istedi? Çünkü savaş boyunca "Karabağ Azerbaycan'ındır", "Bakü'ye karşı Erivan'ı desteklemiyoruz", "İslam Dünyası Karabağ'ın Azerbaycan'da olmasını istiyor" gibi açıklamalar yapmışlardı, şimdi bu lafları unutturmak istiyordu İran. Ama yemezler. Rusya gibi İran da çizik yemişti ve karşılığını almalıydı.
Bakınız:
Doğu Azerbaycan'da Türkçe ve Farsça ağıtlar eşliğinde cenaze töreni
+++
Paşinyan 4 yıl boyunca direksiyonu Rusya yönünden ABD yönüne çevirmek için dirsek çürüttü. Sonunda Rusya'yı devreden çıkarıp koridora ABD'yi yerleştirmeyi başardı.
Böylece Dağlık Karabağ'ın kaybedilmesinden sorumlu tuttuğu Putin'den intikamını almış oluyordu.
ABD ve AB Gürcistan'a diş geçirememişti. Renkli devrim kalkışmaları sonuç vermemişti. Ama işte şimdi Rusya daha da güneyden İran sınırından kuşatılıyordu.
+++
İran'ın kuzeyine de en büyük düşmanı ABD'yi yerleştirmiş oluyordu. İran kazdığı kuyuya düşmüştü. En başından karşı çıkmamış olsaydı koridora dostu Rusya -belki- yerleşebilirdi.
Şimdi ilk kez bir ABD silahlı birliği İran sınırına yerleşmiş olacaktır.
ABD koridora oturunca İran - Rusya yolunu kesebilir. "Rusya yönüne giden araçlar Megri'den kuzeye geçemez" derse İran ve Rusya ne yapabilir?
+++
Ermenistan, aynı anda Türkiye'ye de darbe vurdu. ABD ülkemizi Yunanistan, Girit, Kıbrıs, Kuzeydoğu Suriye ve Irak'taki üsleri ile kuşatmıştı. Şimdi doğudan da kuşatılıyoruz.
+++
Kırk satır mı kırk katır mı
Şimdi İlham Aliyev "Neden Ermenistan'ın planını kabul ettin" diye eleştiriliyor. Siz olsaydınız ne yapardınız? Kırk katırı mı, kırk satırı mı tercih ederdiniz.
Kırk katır: Plana evet diyerek Rusya ve İran'ı karşınıza alır ama Türk Dünyası'nı birleştirecek olan koridoru açarsınız.
Kırk satır: Plana hayır diyerek koridorun açılmasını - belki de on yıllarca gelmeyecek olan - bir başka bahara ertelersiniz.
Aliyev Kırk katırı seçmiştir.
Video kaydı:
Video kaydı:
-Trump, Aliyev'in kendisini övdüğü anları, sosyal medya hesabından paylaştı.
-Azerbaycan medyası, Azerbaycan'ın Rusya sınırına NATO üssü kurulmasını isteyebileceğini yazdı.
-Aliyev'e Ukrayna askeri armaları hediye edildi, Aliyev Ukrayna'yı överek böyle devam etmelerini söyledi.
Koridor anlaşması henüz imzalanmadı. Bekleyelim.
Tehlike:
Azerbaycan ve Ermenistan NATO'ya girmek isterse...
Dikkat tehlike:
Rusya'nın Azerbaycan uçağını düşürmesi olayı da işin içinde ister istemez.
Video kaydı:
Video kaydı:
+++
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder