İfijenya'nın kurban edilmesi

Yakışıklı Paris, Miken (Argos) Kralı Menelaos'un karısı Güzel Helen'i kaçırıp
Troya'ya (Truva) götürünce Menelaos Truva'ya saldırmak için donanmayı
hazırlar. Ancak donanma Aulis önlerinde takılır. Ters yönden esen rüzgar
donanmanın Truva'ya doğru hareket etmesini önlemektedir.

Kahin Kalças'ın Menelaos'a anlattığı palavraya göre Tanrıça Artemis Mene-
laos'un kardeşi Agamemnon'a kızgın olduğu için rüzgarların tersine dönme-
sine izin vermiyordu. Çünkü Agamemnon kutsal bir geyiği öldürmüştü.
Artemis'in hiddetini gidermek için Agamemnon, kızı İfijenya'yı (Iphigenia)
Artemis'e kurban etmeliydi.

Öripides: İfijenya Aulis'te

Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları

Kahinin sözlerine inanan Menelaos, kardeşi Agamemnon'u, kızı İfijenya'yı
Artemis'e kurban etmeye ikna eder.

Agammemnon, kızını Akhilleus (Aşil) ile evlendireceği yalanını söyleyerek
Aulis'e çağırır. Miken'den Aulis'e annesi Klitemnestra ile birlikte gelen 

zavallı kız boğazı babası tarafından kesilerek kurban edilir.

İtalya Pompei'de yapılan kazılarda bulunan 
M.Ö. 4. Yüzyıla ait fresk (Fotoğraf: Oraj Poyraz)
Solda: Örtüler içinde kızının kaderine ağlayan Klitemnestra
Ortada: Kurban edilmek üzere götürülen İfijenya
İfijenya'nın solundaki sakallı: Babası Agamemnon
İfijenya'nın arkasındaki genç: Muhtemelen Aşil
Sağda: Kahin Kalças
Yukarıda: Artemis'in İfijenya yerine kurban edilmesi için gönderdiği
                geyiği getiren peri kızları (Nimf = Nymphe)
Agamemnon, İfijenya ve Kalças yukarıya, peri kızlarına ve geyiğe bakıyorlar

+

Hİkayenin diğer bir anlatımına göre Tanrıça Artemis'in gönlü kızın kurban
edilmesine razı olmaz, onun yerine kurban etmeleri için Agamemnon'a
bir geyiği peri kızları ile gönderir.

Artemis, kızı geyikle değiştirir ve onu Karadeniz'in kuzeyine, Kırım'a, 

Tauris'e götürür. İfijenya oradaki Artemis tapınağında rahibe olur.

Öripides: İfijenya Tauris'te

Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları

+

Bu hikaye size tanıdık geldi mi?

Tevrat'ın Tekvin Bölümü Bap 22 şöyle anlatıyor:

Allah Hazreti İbrahim'e oğlu İshak'ı kurban etmesini emretti. İbrahim 

oğlunu boğazlamak için bıçağı aldığında Rabbin meleği göklerden seslendi

"elini çocuğa uzatma" dedi. İbrahim, çalılıkta boynuzlarından tutulmuş 

bir koç gördü.

https://www.bibleonline.ru/bible/tur/01/22/

+

Kur'an kurban edilmesi istenen çocuğun İshak değil, İsmail olduğunu 
söylüyor. Ama olay aynı. Çocuğun ismi önemli değil.
37 Saffat Suresi  Ayet 99-107
http://www.enfal.de/melmalili/saffat.htm
19 Meryem Suresi Ayet 54
http://www.enfal.de/melmalili/meryem.htm

+

Buradan anlıyoruz ki, bir toplum insan kurban etme ilkelliğinden kurtulma
aşamasına geldiğinde, o toplumun önderlerinden birisi buna karşı çıkıyor.

O devirdeki toplumun önderleri bunu kendi fikirleri olarak söyleyemez.
Sıradan insanlar ise hiç söyleyemez. "Atalarımızın dinine karşı çıkamayız,
Tanrılar bizi cezalandırır" itirazları gelir.

Ama bu değişimi bizzat Tanrı istiyorsa, o zaman iş değişir. Tanrı ile iletişim
halinde olan peygamber, kahin veya tapınak rahibi bu isteğin kendisine
Tanrı tarafından geldiğini söylerse toplumdan kabul görür.

Nitekim İbrahim söylencesinden sonra önce İbraniler, sonra Araplar,
İfijenya söylencesinden sonra Delfi rahibinin açıklaması üzerine de Helenler
insan kurban etme geleneğini terk etmişlerdir. 

Genesis, Tevrat'ın Yaratılış Bölümü'nün Çizgi Romanı Sayfa 84
Yurt Kitap Yayın
++++

arşiv:

Hacca yaya olarak veya deve ile gidilir
https://aliserdarbolat.blogspot.com/2013/10/hacca-yaya-olarak-veya-deve-ile-gidilir.html

Mevlana'nın Mesnevi'sinde Hac bölümü
https://aliserdarbolat.blogspot.com/2013/10/mevlanann-mesnevisinde-hac-bolumu.html

Kurban yalnızca hacca gidenler için farzdır
https://aliserdarbolat.blogspot.com/2013/10/kurban-yalnzca-hacca-gidenler-icin.html
 
++++