10 Aralık 2014 Çarşamba

Cemevi bahanesi ile tekke - zaviye kumpası

AKP Hükümeti Alevi yurttaşlarımız üzerinden tekke ve zaviyeleri açmayı hedefliyor. Alevi Çalıştayları bunun için yapılıyor, Alevi sevgisinden değil.


AKP ve irtica adına konuşanlar Alevilere diyorlar ki:
"Cemevlerinin açılmasını, yasal olarak ibadethane kapsamına alınmasını biz de istiyoruz. Ancak 677 Sayılı Tekke ve Zaviyelerin Kapatılması Yasası elimizi bağlıyor. El ele verip bu Yasayı yürürlükten kaldıralım, cemevlerini açalım."

Alevilere "Atatürk'ün Devrim Kanunlarını yıkma yolunda ilk darbeyi siz vurun" önerisi yapılıyor.
Bu tam bir aldatmaca. Çünkü 677 Sayılı Yasa, tekke ve zaviyeleri kapattı, cemevlerini değil.

*********

1925 yılında kabul edilmiş olan Yasa, bir Atatürk Devrimi Yasasıdır. Yasa ile şunlar yasaklanmıştır:

Bütün tekkeler, zaviyeler, tarikatlar, şeyhlik, dervişlik, müritlik, dedelik, seyyitlik, çelebilik, babalık, emirlik, halifelik, falcılık, büyücülük, üfürükçülük, gaipten haber vermek, murada kavuşturmak amacıyla muskacılık. Bunlara ait unvanların kullanılması, bunlara ait hizmetler yapılması ve bu unvanlarla ilgili elbise giyilmesi.

*********

Görüldüğü gibi, cemevleri ve cem töreni (ayn-ül cem) yasak listesinde değildir. Çünkü cemevi tekke veya zaviye değildir.

Tekke (Veya Dergah, Arapça Tekye): Tarikattan olanların barındıkları, ibadet ve tören yaptıkları, dinsel eğitim ve öğrenim yaptıkları yer.
Zaviye: Tekkelerin şubeleri gibi faaliyet gösteren yerler.

Tekke ve zaviye, bir tarikata bağlı olanların kullandığı mekanlardır. Kurumsaldırlar ve her zaman açıktırlar. İşyeri, ikametgah vesaire olarak kullanılamazlar. Sadece kalacak yeri olmayan tarikat üyeleri barınak olarak kullanabilir.

Tekkelerde sadece o tarikatın müritleri toplanır. Tarikat, toplumun genelinden ayrı bir örgütlenmedir.

Alevilik ise bir tarikat değildir. Köy topluluğunun istisnasız tümü Alevidir ve köy halkının tümü birlikte cem törenine katılır. Alevilik, o köyün yaşam biçimidir.

Bu yönden, cemevi tekkenin karşıtıdır. Tekkeye sadece belli bir tarikatın müritleri giderken, cemevine toplumun istisnasız tümü gider.


1960'lı yıllara kadar köylerde veya köy karakterli kasabalarda oturan Aleviler, köy halkını alacak kadar büyük odası olan bir evde veya geniş bir ahırda veya üstü örtülü bir yerde cem yaparlardı. Cemevi diye ayrı bir bina yoktu.

Cem töreni bittikten sonra, törenin yapıldığı mekan tekrar asıl amacı doğrultusunda kullanılmaya devam ederdi. Yasanın çıktığı 1925 yılında cemevi adı altında bir mekan, bir bina yoktu. Olmayan bir yerin kapatılması da bu yüzden söz konusu değildi.

1960'lı yıllarda Aleviler köylerden şehirlere göç etmeye başlayınca uzun süre cem töreni yapamadılar. Çünkü şehirlerdeki evler birçok insanın toplanıp cem yapmasına elverecek büyüklükte değildi. Bu yüzden cemevi adı altında ayrı bir bina yapılmasına gerek duyuldu.

Alevilik bir İslam dini yorumudur. Sünnilerin, Şiilerin camisi, Alevilerin de cemevi vardır. Konu bu kadar basittir.

Tekke ile cemevi birlikte konu edilemeyecek kadar ayrı iki kavramdır. Yobazların bu kumpasına yozlaşmış ve düşkünleşmiş olan bir kaçının dışında Aleviler itibar etmeyeceklerdir.


*********
Geniş bilgi için bakınız:
Şakir Keçeli, Cemevleri Sorunu, Aydınlık, 5 Aralık 2014

*********

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder