Fatih sondaj gemimiz Karadeniz'de 320 milyar metreküp doğal gaz
rezervi keşfetti. Türkiye yılda 45 milyar m3 gaz kullanıyor. Bulunan
rezerv 7 yıllık ihtiyacımızı karşılıyor. Ancak üretim yılda 20 milyar
m3 civarında olabilir. Bu durumda 12-13 yıl süre ile yıllık ihtiyacımı-
zın %45 kadarını bu rezervden karşılayabiliriz.
Fakat gazı bulmak yalnızca başlangıç. Önümüzde zorlu bir süreç var.
Prof. Dr. Sencer İmer, Aydınlık'a bu süreci anlattı:
BULUNAN GAZIN ÇIKARILMASI
-- Bulunan gaz çok derinde. Gazı yeryüzüne çıkarmak ciddi bir teknoloji
ve tecrübe gerektiriyor. Bu teknoloji bizde yok. Dünyada çok az şirket
bu teknolojiye sahip.
-- Yapılan sondajın derinliği 3,500 metre. Bunun 2,100 metresi deniz.
Yani deniz tabanından itibaren 1,400 metre kara içinde ilerlenmiş.
-- Karadeniz çok hareketli (rüzgar ve dalga). Platform kurmak çok zor
ve maliyetli. Kuyudan karaya kadar deniz altından 140 kilometre gaz
boru hattı döşenmesi gerekiyor.
-- 320 milyar m3 gaz yaklaşık 70 milyar dolar ediyor.1,000 m3 gaz piyasa
durumuna göre 133 - 200 dolardan satılıyor.
PETROL KANUNU
-- Ancak bu 70 milyar doların hepsi Türkiye'nin kasasına girmeyecek.
Gazı üretip boru hattı ile karaya taşıyacak şirkete avuç dolusu para
ödenecek. İşte işin acı tarafı burada başlıyor.
-- AKP iktidarı Gezi olayları sırasında Petrol Kanunu'nda değişiklik yaptı.
Petrol ve doğal gaz çıkarmak için yapılacak anlaşmalarda devletin
payını %12,5'a kadar düşürdü. Bu durumda diyelim ki SHELL ile anlaştık.
320 milyar m3 gazın yalnızca 40 milyar m3 kısmına karşı gelen 9 milyar
dolar Türkiye'nin kasasına girecek, 280 milyar m3 gaza karşı gelen 61
milyar dolar SHELL şirketinin kasasına girecek.
-- 320 milyar m3 gaz bulduk diye seviniyoruz ama Türkiye'nin kasasına giren
miktar yalnızca 40 milyar m3 olacak. Yani yüzde 12,5
-- AKP iktidarının %12,5'a düşürdüğü bu oran, ABD işgali altındaki Irak'ta %18.
Venezuela %30 olan bu payı %50'ye çıkardığı için Chavez ABD'nin hedefi
haline geldi. AKP'nin yapmış olduğu bu değişiklik yüzünden, işgal edilen Irak
gibi ülkelerden daha kötü bir konuma düştük.
-- Petrol kanunu yeniden düzenlenmeli, devletin payı artırılmalı.
BU KANUNU DEĞİŞTİRİN
Prof. Dr. Sencer İmer,
Petrol İş Sendikası Başkanı Süleyman Akyüz, ve,
Petrol Mühendisleri Odası Enerji Politikaları Başkanı Necdet Pamir
iktidara seslendi: "Bu kanunu değiştirin"
Öncelikle yapılması gereken şey, Petrol Kanunu'nun değiştirilerek
devletin payının artırılması.
Fakat bu, sorunu kökünden çözmeyecek.
Bulduğumuz gaz ve petrol yabancı şirketler aracılığıyla çıkarılırsa,
devletin payını ne kadar artırırsak artıralım, kaybımız yine de çok
yüksek olacak.
Bunu önlemenin çaresi, üretimin eskisi gibi TPAO eliyle yapılması.
+++
Gelecek yazı:
1980 darbesinden sonra özelleştirmelerle bölünen ve tabutuna AKP
iktidarında PETKİM'in özelleştirilmesi ile son çivi çakılan TPAO,
(Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı) yeniden bütünleştirilerek eski
yapısına kavuşturulmalı.
+++
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder